9 Kasım 2013 tarihinde gerçekleşen ODTÜ Teknokent tarafından düzenlenen Yeni Fikirler Yeni İşler yarışmasına Manyetoreolojik Yarı-Aktif Sönümleyici Sistem projesiyle katılan ekibimiz Savunma kategorisinde Savunma Sanayii Müsteşarlığı ve Genel kategorisinde Ostim Ödülünü kazanmıştır.
Milli olarak geliştirilecek Manyeto-Reolojik Gerçek Zamanlı Sönümleyici Sistem akıllı sıvının viskozitesi saniyede yüzlerce kez değiştirerek değişken çevresel koşullar altında gerçek zamanlı titreşim ve şok kontrolü sağlamaktadır. Bu sistem yaygın olarak kullanılan, sadece belirli çevre koşullarına uygun olarak tasarlanan pasif sönümleyicilerin aksine anlık titreşim ve şok karakteristiğini analiz ederek dinamik cevap oluşturmakta ve farklı ortam koşuluna adapte olabilmektedir.
Geliştirilecek Manyeto-Reolojik Gerçek Zamanlı Sönümleyici Sistem titreşim kontrolü ve şok absorbsiyonun gerekli olduğu otomotiv ve medikal endüstrisinde yüksek katma değer oluştururken; havacılık ve savunma sanayide stratejik öneme sahiptir.
Manyeto-Reolojik Gerçek Zamanlı Sönümleyici Sistem manyetoreolojik sıvının viskozitesi saniyede yüzlerce kez değiştirerek değişken çevresel koşullar altında gerçek zamanlı titreşim ve şok kontrolü sağlamaktadır. Bu sistem yaygın olarak kullanılan, sadece belirli çevre koşullarına uygun olarak tasarlanan pasif sönümleyicilerin aksine anlık titreşim ve şok karakteristiğini analiz ederek dinamik cevap oluşturmakta ve farklı ortam koşuluna adapte olabilmektedir.
Bu sıvıların temel özellikleri aşağıdaki sıralanabilir.- Manyeto-Reolojik akıllı sıvı manyetik alan etkisiyle serbest akış halinden yarı-katı forma, çift taraflı ve anlık olarak, kontrollü bir akma gerilmesi ile geçiş yapabilmektedir.
- Uygulanan manyetik alanın büyüklüğüyle orantılı olarak milisaniyeler içerisinde sıvının akma gerilmesi 100kPa seviyesine ulaşabilmektedir.
- Manyetik polarizasyon mekanizması sıcaklıktan etkilenmediği için çok geniş sıcaklık aralıklarında kullanılabilmektedir.
Savunma Sanayidaki Kullanımı
Savunma sanayide kullanılan alet ve teçhizatların değişken çevre koşullarına uyum sağlaması ve bu teçhizatları kullanan personelin her türlü koşulda araç kontrolünü sürdürebilmesi yüksek performans için vazgeçilmezdir. Bu bağlamda gerçek zamanlı sönümleyici sistem birçok askeri uygulamada kendine yer bulmaktadır.
Askeri taktik araçlar ve zırhlı araçlarda en fazla önem gösterilmesi gereken kısımlardan bir tanesi süspansiyon bölgesidir. Zorlu ve değişken arazi şartlarında çalışmakta ve aracın tüm bileşenleri ve askeri personele sürekli olarak sarsıntı, titreşim ve şoklar iletilmektedir. Manyeto-reolojik gerçek zamanlı sönümleyici bu araçlarda akıllı süspansiyon sistemi görevi görerek aracın arazi şartlarına uyum sağlayıp, araca yerden iletilen sarsıntılar düşük mertebelere indirilebilmektedir.
Zırhlı araçlarda kullanılan akıllı süspansiyon sisteminin faydaları:- Değişken yol şartlarında yüksek yol tutuşu sağlayarak, güvenli ve emniyetli bir hareket performansı
- Zorlu arazide araç içerisindeki personelin konforunu sağlayabilme
- Hareket halindeyken dengeli araç performansıyla başarılı hedef tutturabilme
- Araç bileşenleri üzerine iletilen titreşimler azaltılarak aracın yıpranmasının yavaşlatılması
Manyeto-Reolojik gerçek zamanlı sönümleyicinin bir diğer önemli uygulaması aviyonik alanında kendini göstermektedir. Helikopter gövdesindeki titreşimlerin ve yer rezonanslarının önüne geçmek için aktif sönümleyiciler kullanılmaktadır.